M.C. Beaton „Agatha Raisin i martwa znachorka”

Czas na kolejną porcję mojego małego bzika, czyli na kolejny tom poświęcony... właściwie czemu? Rozwiązywaniu przez Agathę Raisin kryminalnej zagadki (ktoś jeszcze w to wierzy? ;))? Szukaniu przez nią miłości? Podejrzanym specyfikom pewnej znachorki i światu wróżb? A może totalnej amatorszczyźnie domorosłej pani detektyw, jej sercowym porażkom i lądowaniu z byle kim w łóżku, oraz rzeczywistości pozbawionej magii? W tej książce znajdziemy wszystkie te rzeczy, ponieważ autorka najpierw interesująco buduje fabułę, niczym misterny domek z kart, a następnie jednym ruchem ręki ją burzy, by pozostawić czytelnika z uczuciem konsternacji...
 

◊◊◊
  

1. Przód okładki zaprojektowanej
przez RJ PROJEKT
Roberta Jasińskiego.

Tom dziewiąty serii, czyli „Agatha Raisin i martwa znachorka”, zaczyna się naprawdę obiecująco - i nie piszę tego tylko dlatego, że w pamięci mam wyjątkowy słabą poprzednią część („Agatha Raisin i tajemnice salonu fryzjerskiego”). Bardzo spodobał mi się pomysł ze zmianą miejsca akacji: raz, bo Carsely, w którym mieszka Agatha (a zwłaszcza mężczyźni, na jakich tam się natyka) zaczynało mnie przytłaczać; dwa, ponieważ wyjeżdża ona, poza sezonem turystycznym, do nadmorskiej miejscowości - Wyckhadden i zatrzymuje się w wyludniałym hotelu! Dodam dla jasności, że przedziwną sympatią darzę takie miejsca akcji w książkach, czyli opustoszałe hotele/sanatoria, najlepiej nadmorskie, w mało (pozornie!) atrakcyjnych porach roku, kiedy wieje, mży, pada, a nawet śnieży. Depresyjnie? Dla mnie: cudo (*Heaven, I'm in Heaven...*) :) Raisin wybrała to miejsce przypadkowo i w zasadzie chciała tylko usunąć się z oczu Jamesa Laceya, przynajmniej dopóki nie odrosną jej włosy (fryzjerska przygoda z poprzedniego tomu skończyła się dla niej mało przyjemnie). W Wyckhadden zatrzymuje się w hotelu Garden, gdzie poznaje grupkę stałych mieszkańców hotelu, emerytów rozmiłowanych w grze w Scrabble. Udaje się także do lokalnej wróżki i znachorki - Francie Juddle, która sprzedaje jej preparat na porost włosów oraz miłosny eliksir. Ten drugi Agatha testuje na poznanym w Wyckhadden inspektorze policji, Jimmym Jessopie (docelowo chce użyć eliksiru na Jamesie...). Jimmy okazuje zainteresowanie Agathą i jest to tak sprytnie opisane, że do końca nie wiadomo, czy to działanie specyfiku od znachorki, czy „zwykłe” uczucie, bo skoro preparat do włosów faktycznie przyspieszył ich odrastanie... Mamy więc klimatyczne miejsce akcji, nowy, całkiem interesujący zestaw postaci i miłość wiszącą w powietrzu przepełnionym morską bryzą. Dochodzi także do zaskakującego, jak na spokojne Wyckhadden, morderstwa. Ofiarą zabójcy pada Francie Juddle, a krąg podejrzanych jest szeroki, ponieważ wiele osób korzystało z usług wróżki i sporo mogło poczuć się przez nią oszukanych. Zapowiada się naprawdę świetnie, ale niestety w pewnym momencie ten starannie budowany domek z kart zaczyna się trząść w posadach.
  

2. Przykładowa strona „Agathy
Raisin i martwej znachorki”.

Trudno mi dokładnie uchwycić moment, w którym fabuła zaczyna się wykolejać - dzieje się to gdzieś w trakcie prowadzenia śledztwa, już po dokonaniu (pierwszego) morderstwa. Agatha, jako świadek, zmuszona jest do pozostania w Wyckhadden i niby zaczyna węszyć na własną rękę, ale wykazuje wyjątkowo mało entuzjazmu i determinacji w tej kwestii. Poza tym, nasza „detektyw” Raisin dziwnie upiera się przy tym, iż bardzo podejrzane jest to, że rezydenci hotelu nie chcą rozmawiać o zabójstwie znachorki. Naprawdę aż tak może dziwić fakt, że grupka emerytów, ceniących sobie spokojne i ciche życie, nie emocjonuje się krwawym morderstwem? Trochę naciągane. Śledztwo ma również swoje ciekawsze momenty np. kiedy do kręgu podejrzanych dołącza córka Francie, Janine (także będąca wróżką) i jej mąż (nie będący wróżką) lub kiedy Agacie udaje się dowiedzieć czegoś więcej o mieszkańcach hotelu, ich przeszłości. Wątek z parkiem rozrywki też jest obiecujący. Swoistym zwiastunem upadku nieźle prowadzonej fabuły staje się pojawienie... baroneta Charlesa Fraitha. Tak, to ten sam, z którym główna bohaterka zdradziła ukochanego Jamesa podczas pobytu na Cyprze („Agatha Raisin i koszmarni turyści”) i z którym, z niezrozumiałych dla mnie powodów, wciąż utrzymuje (toksyczne) relacje - niby przyjacielskie, ale już nawet nie liczę, ile razy wylądowała z nim po pijaku w łóżku. Ostateczne tąpnięcie w kierunku „ale że co?” następuje w momencie, kiedy Agatha i Charles już mają wyjechać z Wyckhadden, ale on zauważa, że w kinie leci „Casablanca”, którą uwielbia i koniecznie chce obejrzeć, więc zostają jeszcze na jeden dzień. Serio? Do tego Raisin pokornie zgadza się zostać, choć marzyła żeby wyjechać. Nagle taka grzeczniutka się zrobiła? No niby była uzależniona od Charlesa jeśli chodzi o środek lokomocji, bo miał ją odwieść do domu swoim samochodem... - a, właśnie: nie rozumiem, dlaczego Agatha nie przyjechała do Wyckhadden własnym autem? Sprawdziłam i na ostatniej stronie poprzedniego tomu wyraźnie jest napisane „wsiadła do samochodu i opuściła Carsely” („Agatha Raisin i tajemnice salonu fryzjerskiego”, s. 236). Najwyraźniej, gdzieś po drodze do Wyckhadden, samochód wyparował ;) W sumie ta sytuacja z przedłużeniem pobytu to chyba jeszcze bardziej absurdalny „akcjopopychacz” niż postać Bodzia w „Czarnej polewce” Małgorzaty Musierowicz. Wracając do powieści M.C. Beaton: egoistyczny Charles idzie do kina, a potem to już klasyka: morderca (ot tak, oczywiście) zwierza się Agacie i sprawa zostaje zakończona, a Raisin wraca do Carsely z kolejnym kotem - chyba nie muszę tłumaczyć, skąd wzięła dla niego imię „Scrabble”? W całej opowieści pozostaje sporo niewykorzystanego potencjału, szkoda.
  

3. Tył okładki zaprojektowanej
przez RJ PROJEKT
Roberta Jasińskiego.

Obserwowanie spraw uczuciowych Agathy utwierdza mnie tylko w przekonaniu, że Raisin nadaje się na bezzwłoczną psychoterapię. Stwierdzam to jako laik, ale chyba mam jakieś podstawy do postawienia takiej diagnozy, ponieważ Agatha: kocha jednego, zaręcza się z drugim, a w łóżku ląduje jeszcze z kolejnym mężczyzną. I nie, ta cała sytuacja nie sprawia jej satysfakcji, więc trudno tu mówić o świadomie wybranym stylu życia. Do tego w tym tomie mamy okazję usłyszeć jeden z dziwniejszych i głupszych sposobów tłumaczenia zdrady (choć chyba wszystkie tłumaczenia zdrady są z reguły głupie?): wróżka Janine wyczytała z dłoni głównej bohaterki m.in. taką wróżbę: „Z nikim nie będzie już pani uprawiała seksu.” (s. 80), a nasza droga Agatha tak bardzo przejęła się tymi słowami (w końcu za wróżbę zapłaciła całe 10 funtów!), że kiedy napatoczył się Charles, postanowiła „udowodnić, że Janine nie miała racji” (s. 195) i zdradzić z cynicznym baronetem swojego narzeczonego. W tej książce, poza tym emocjonalno-miłosnym mętlikiem, jest też ciekawy wątek z futrem z norek. Nie dowiadujemy się może nic nowego o głównej bohaterce, ale jakoś spodobało mi się nadanie temu futru symboliki: „Był to jej pierwszy w życiu drogi zakup, po tym, jak wyrwała się ze slumsu w Birmingham, w którym się narodziła, po tym, jak wspięła się po drabinie sukcesu. Ten płaszcz był dla niej jak lśniąca zbroja. Obwieszczał nadejście nowej, majętnej Agathy Raisin. A było to w czasach, gdy noszenie futer jeszcze nie było grzechem.” (s. 26). To ostatnie zdanie to taka mała sugestia, że Agacie nie dane będzie w spokoju cieszyć się płaszczem z norek. Biedaczka, zdecydowanie ma ostatnio pod górkę. Ze wszystkim.
  
Treść w moim odczuciu zasługuje na ocenę 3/5 - jest to pewien kompromis między dobrym początkiem, a słabym zakończeniem całej opowieści. Dodatkowo, dwa drobiazgi zwróciły moją uwagę. Na stronie 50 jest pomysłowe przejście między akapitami i dwoma różnymi rozmowami. Jeden akapit kończy się słowami: „Na pewno jak wróci wszystko nam opowie. Herbaty?”, a drugi zaczyna: „Nie, nie chcę już waszej wstrętnej herbaty!” :) Druga rzecz, to opis, którego nie rozumiem: „Miała długi, wąski nos oraz szczękę w kształcie litery „L”, która u hollywoodzkich aktorek lat osiemdziesiątych postrzegana była za objaw urody.” (s. 79) - może Wy wiecie i łaskawie mi wytłumaczycie, jak wygląda ta szczęka w kształcie „L”, lub która aktorka taką posiada? Wydanie książki oceniłam na 4/5. Okładka (patrz zdjęcie nr 1. i 3.) ma wyjątkowo mocny kolor - podoba mi się ta czerwień, dodatkowo zestawiona z czernią i odrobiną błękitu. Grafika jest prosta, ale trafiona. Ta rachityczna rączka dramatycznie wystająca z wody wygląda wręcz uroczo ;) I fajne jest to, że wygląda, jakby chwytała za napis „znachorka”. Jak wszystkie tomy z serii, ten także ma wygodny format i przystępną cenę 13,99 zł.
  

  

autor: M.C. Beaton

tytuł: Agatha Raisin i martwa znachorka

tytuł oryginalny: Agatha Raisin and the Witch of Wyckhadden

tłumaczenie: Stanisław Jan

seria: Seria kryminałów (tom 9)

wydawca: Wydawnictwo Edipresse Polska SA

projekt okładki: RJ PROJEKT Robert Jasiński

oprawa: miękka

wymiary: 17,8 × 11 × 1,7 cm

liczba stron: 240

waga: 174 g

cena: 13,99 zł

moja ocena treści: 3/5

moja ocena wydania: 4/5

  
PS „We wzbijających i opadających falach było coś hipnotycznego. Wiatr słabł, a blade słońce pozłacało wciąż wzburzone morze. Przeszła całe mile, zanim wreszcie zawróciła do hotelu z poczuciem siły i świeżości. Może i pójdzie na tańce na molo z tajemniczym Jimmym Jessopem. Jego zaproszenie stanowiło dla niej niespodziankę i szansę przeżycia przygody.” (s. 14). Na tańcach, na które zaprosił Agathę Jimmy miała być grana muzyka balowa. Wydaje mi się, że do tego retro klimatu pasowałaby też piosenka z filmu „Panowie w cylindrach” (Top Hat, 1935), którą zaśpiewał Fred Astaire, czyli „Cheek to Cheek”. Poniżej jest fragment z filmu z tą piosenką, a w parze z Fredem tańczy Ginger Rogers:
   

{Niestety ten konkretny filmik został usunięty, ale może uda się Wam kiedyś trafić na wspomniany przeze mnie fragment filmu gdzieś indziej.}

   
Czyż nie są cudowni? ^_^ Sukienka Ginger co prawda wygląda trochę jak uszyta z Yeti, ale na stylowe tańce na mole bez wahania założyłabym podobnego futrzaka ;) Och, właśnie wpadłam na świetny pomysł: wielki bal na Molo w Sopocie w stylu retro! Byłoby super: orkiestra grająca na żywo i na całej długości mola roztańczone pary w strojach z epoki (żadnych dżinsów!). Do tego wyłożone miękkimi poduszkami ławki z małymi stolikami przystrojonymi kwiatami, a między latarniami rozwieszone kolorowe lampiony, które tęczowo odbijałyby się w wodzie...